Τι είναι η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση;
Η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση είναι θεωρία και θεραπευτική παρέμβαση που αναπτύχθηκε αρχικά από την Dr. Ayres, Εργοθεραπεύτρια και Νευροεπιστήμονα, στην Αμερική τη δεκαετία του 70. Από τότε ως σήμερα η θεωρία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης και οι θεραπευτικές παρεμβάσεις που προκύπτουν από αυτή έχουν μελετηθεί, τεκμηριωθεί και αναβαθμιστεί από πολλούς καταξιωμένους επιστήμονες. Σήμερα είναι η περισσότερο μελετημένη και περισσότερο χρησιμοποιούμενη μέθοδος για παιδιά με αναπτυξιακές δυσκολίες στην Αμερική και στην Ευρώπη
Σύφμωνα με τη θεωρία αυτή, η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση είναι η νευρολογική διαδικασία που σχετίζεται με την ικανότητα του εγκεφάλου μας να επεξεργάζεται και να οργανώνει τις πληροφορίες που λαμβάνουμε από τις αισθήσεις μας, το σώμα μας και το περιβάλλον. Αφότου ο εγκέφαλος επεξεργαστεί και οργανώσει τις πληροφορίες αυτές, είναι υπεύθυνος να τις χρησιμοποιήσει κατάλληλα, για να σχεδιάσει και να προσαρμόσει την συμπεριφορά μας.
Τι είναι η θεραπεία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης;
Θεραπεία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης είναι η χρήση ενισχυμένων αισθητηριακών ερεθισμάτων, μέσα στα πλαίσια σκόπιμης δραστηριότητας που αποφέρουν στο παιδί τη δυνατότητα για προσαρμοστική συμπεριφορά. Τα ερεθίσματα αυτά, βελτιώνουν την ικανότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος να επεξεργάζεται ερεθίσματα και με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η μάθηση και η συμπεριφορά του. Η θεραπεία δίνει στο παιδί ευκαιρίες να αλληλεπιδράσει με το αισθητηριακό του περιβάλλον προσφέροντας του αιθουσαία, ιδιοδεκτικά, απτικά, οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα. Ο θεραπευτής χρησιμοποιεί δραστηριότητες βασισμένες στο παιχνίδι, σύμφωνα με το επίπεδο λειτουργικότητας του παιδιού.
Τι είναι η Δυσλειτουργία στην Αισθητηριακή Ολοκλήρωση;
Ο όρος «δυσλειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης» χρησιμοποιείται για να περιγράψει την δυσκολία στην σωστή επεξεργασία των αισθητηριακών ερεθισμάτων. Υπάρχουν πολλά είδη στην συγκεκριμένη δυσλειτουργία και γι' αυτό τα παιδιά που λέμε ότι έχουν προβλήματα Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης και χρειάζονται αυτή τη θεραπεία μπορεί να είναι τελείως διαφορετικά μεταξύ τους.
Γι' αυτό το λόγο είναι απαραίτητη η λεπτομερής και πλήρης αξιολόγηση της εικόνας ενός παιδιού από ειδικευμένο στην Αισθητηριακή Ολοκλήρωση Εργοθεραπευτή τόσο με ειδικά τεστ όσο και με κλινικές παρατηρήσεις.
Ενδείξεις για Δυσλειτουργία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης.
Στατικός Έλεγχος
• φέρνει πολύ κοντά το κεφάλι του στην εργασία
• υποστηρίζει το κεφάλι του με το άλλο χέρι
• στρίβει το σώμα όταν γράφει
• καμπουριάζει
Λεπτή Κίνηση
• δυσκολία στον χειρισμό αντικειμένων όπως το ψαλίδι
• Δυσκολεύεται στην ζωγραφική, στο να χρωματίζει, να αντιγράφει, και να κόβει, γι' αυτό και αποφεύγει αυτές τις δραστηριότητες.
• ασυνήθιστες λαβές, πολύ δυνατό ή αδύναμο κράτημα (π.χ. μολύβι)
• δυσκολίες στο δέσιμο κορδονιών, στο κούμπωμα κτλ.
Αδρή Κίνηση
• το πήδημα, το τρέξιμο, το κουτσό γίνονται με περίεργο τρόπο ή ακόμη και καθόλου
• είναι γενικά αδέξιο, περπατάει, σκοντάφτει και πέφτει εύκολα πάνω σε άλλους ή αντικείμενα, ακόμα και σε επίπεδη επιφάνεια
• δυσκολίες σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, το ποδήλατο
Αντιληπτικές Δεξιότητες
• δυσκολία στην ταύτιση ή συσχέτιση αντικειμένων
• χάνει γραμμές στην αντιγραφή ή το διάβασμα
• δυσκολία στην κατασκευή παζλ.
Γνωστικές Δεξιότητες
• δυσκολίες στην συγκέντρωση
• δυσκολία στη γενίκευση των γνώσεων
• δυσκολίες στην οργάνωση του χώρου ακόμα και του διαβάσματος
Ψυχοκοινωνικές Δεξιότητες
• χαμηλή αυτοεκτίμηση
• συναισθηματικά ξεσπάσματα
• θυμώνει σχετικά εύκολα
• δυσκολίες σε ομαδικά παιχνίδια και γενικά στη συναναστροφή με συνομηλίκους του.
• δεν δέχεται αλλαγές στο πρόγραμμα του
Αισθητηριακή Επεξεργασία
• αγγίζει τα πάντα ή αποφεύγει να αγγίζει
• δεν ανέχεται τις αγκαλιές/λατρεύει τη σωματική επαφή
• φοβάται την κίνηση/λατρεύει να κινείται συνεχώς
• είναι υπερ ευαίσθητο στο έντονο φως/ στους έντονους ήχους
• ληθαργικότητα/υπερδραστηριότητα
Εργαλεία Πιστότητας της θεραπείας Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης:
1. Εξειδικευμένες γνώσεις και ικανότητες από πλευράς θεραπευτή
2. Συνεχείς Κλινικές Αξιολογήσεις - Κλινικές Παρατηρήσεις
3. Σχεδιασμός Θεραπευτικού Πλάνου και Μοντέλου Θεραπείας
4. Υπόδειξη "οδηγιών" στους γονείς που καθορίζουν την επιτυχία και την αποτελεσματικότητα της θεραπείας
Η κλινική εμπειρία έχει δείξει πως συνήθως τα προβλήματα Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης εμφανίζονται στις παρακάτω διαγνώσεις :
1. Μαθησιακές δυσκολίες.
2. Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα.
3. Αναπτυξιακές δυσλειτουργίες κινητικού συντονισμού και Δυσπραξία.
4. Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές / Αυτισμός.
5. Γενετικά σύνδρομα (Down, Angelman, Prader-Willi, Rett κ.α.)
6. Νοητική Υστέρηση
7. Εγκεφαλική Παράλυση & άλλες Νευρομυικές Παθήσεις
8. Αισθητηριακές Διαταραχές (Μειωμένη όραση & Τύφλωση, Βαρηκοΐα & Κώφωση)
Το Κέντρο Αναπτυξιακής Παρέμβασης «Στοχεύω» διαθέτει 3 ειδικά διαμορφωμένες και ασφαλείς αίθουσες Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης, με αιωρούμενο και μη εξοπλισμό όπως, τοίχο αναρρίχησης, κούνιες διαφόρων ειδών, πισίνα με μπαλάκια, τραμπολίνο, τούνελ, μονόζυγο κι άλλο εξοπλισμό που ενισχύει τις κινητικές εμπειρίες των παιδιών σύμφωνα με της προδιαγραφές της J. Ayres. Η θεραπεία πραγματοποιείται από πιστοποιημένους και εξειδικευμένους Εργοθεραπευτές.